Rouwen, daar is geen boekje voor

Daar zitten we dan. In de tuin met ons drietjes. De vogeltjes fluiten, de wind waait heel zachtjes door de plataan die nog kaal is maar waar de kleine knopjes al zichtbaar worden en het voorjaar aankondigen. We drinken samen een kop koffie op een zondagmorgen in april. Mijn dochters en ik. Het lijkt een moment van serene rust en stilte te zijn. Zo eentje waarin je echt voelt dat je leeft. Alle zintuigen staan op scherp, alles wordt opgemerkt en alles voelt extra intens.

 

Ik merk dat er in mijn hoofd iets gebeurt. Mijn hoofd vraagt zich of ik niet heel erg verdrietig zou moeten zijn. Kort geleden is immers de liefde van mijn leven en de vader van mijn kinderen overleden. Zou ik dan niet in een heel diep zwart gat moeten zitten nu? Meteen ga ik van mijn hoofd naar mijn lichaam. Want alleen mijn lichaam kan me vertellen wat ik daadwerkelijk voel. En meteen voel ik weer die serene rust, het gevoel van gelukkig zijn. Het is een vreemde maar toch ook geruststellende gewaarwording.

 

En alsof mijn dochters mijn gedachten kunnen lezen is er zo ineens uit het niets, zonder welke aanleiding dan ook, een opmerking van één van mijn meiden. “Mam?” zegt ze. Ik kijk haar aan. “Ik ben toch zo onwijs blij dat ik een kind ben. Ik heb nog een heerlijk zorgeloos leven. Het enige waar ik me druk over zou hoeven te maken is de musical. En feitelijk is dat natuurlijk werkelijk totaal niet iets waarover ik me druk hoef te maken, want daar heb ik nog minimaal acht weken voor om vier zinnetjes uit mijn hoofd te leren. Ik hoef me niet druk te maken over werken, of over het huis, of over al die andere dingen waar volwassenen mee zitten. Toen papa nog leefde had ik elke dag zorgen. Toen maakte ik me telkens zorgen of hij zou overlijden en wanneer dat zou gebeuren. En ik maakte me zorgen over de pijn die hij had. Die zorgen heb ik nu niet meer. En ik mis papa wel enorm hoor, maar ik merk dat ik juist alleen heel erg warme gevoelens krijg als ik aan papa denk. En hij maakt me dus ook gewoon heel erg gelukkig nu. Papa heeft dat echt heel goed gedaan voor ons. Alle herinneringen die ik aan hem heb geven me zo’n warm gevoel en ik ben blij dat ik me geen zorgen meer over hem hoef te maken”.

 

Ik voel in me een gevoel van trots en vertedering opkomen. Maar ook van dankbaarheid. Dat mijn kinderen hierin hun eigen weg vinden. We hebben de afgelopen periode na het overlijden van mijn man zo intens beleefd in het moment dat het niet anders had gekund dan zo. Alwin was als mens nooit bezig met dood gaan maar met leven. En toen hij uiteindelijk toch moest gaan heeft hij gewacht totdat de meiden en ik samen bij hem zaten, iedereen weg was en wij zonder dat we dit hadden afgesproken zijn hand vast hadden en zeiden dat het okay was dat hij mocht gaan. Hij haalde nog een keer diep adem en blies het vredig en rustig uit. Zijn gezicht verzachtte en met die stoere, krachtige uitdrukking op zijn gezicht heeft hij 7 dagen bij ons in de woonkamer op het bed gelegen alsof hij gebalsemd was. Ik heb hem na zijn overlijden zelf zijn hoofd nog even geschoren, lekker gewassen en de kinderen hebben zijn kleding uitgezocht. Een legerbroek, een Iron Maiden t-shirt en een zwarte hoody. Ze hebben geholpen hem aan te kleden en dat maakt verwerking ook een proces van liefde geven. De uitvaart hebben we ook op een bij hem passende manier gedaan en beleefd. Met een lach en een traan. En zo doen we het nu ook. De cirkel is rond gemaakt en wij starten nu als drie-eenheid een nieuwe cirkel.

 

Het leven heeft geen vaststaand patroon. We volgen gewoon hetgeen zich aandient. Rouwen gaat ook in fases en volgens emotionele golven waarbij we weten dat ze ook weer over gaan. De inzichten in mijn design en dat van de kinderen helpt me daar enorm bij. Ik weet vanuit wie ik ben dat ik hierin samen met mijn kinderen mijn weg zal vinden. En doordat we in het moment leven en in staat zijn dat te doen, hoeven we hier alleen maar in te ZIJN. Meer is er immers niet. We zijn in het moment. En soms is dat een moment van verdriet, soms een moment van geluk en soms een moment van liefdevolle bezinning. Al die momenten zijn even waardevol. Rouwen is een uniek proces. Iedereen doet dat op zijn of haar eigen wijze. Daar is geen boekje voor.

 

Het briesje is aangenaam, de koffie smaakt goed en de vogeltjes zorgen voor de muzikale omlijsting van ons moment van beleven van het Leven. Het kan soms zo eenvoudig zijn.